Events


Eduardo Pondal at the heart of ILLA
A Coruña

8 March marks the 99th anniversary of the death of Eduardo María González-Pondal Abente, author of the Galician national anthem, ‘Os pinos’, with music by Pascual Veiga.


Eduardo Pondal was born into a gentry family in the village of Ponteceso on 6 February 1835, and died in A Coruña on 8 March 1917. He was, with Rosalía de Castro and Manuel Curros Enríquez, one of the iconic triumvirate of the 19th-century Galician literary revival. The self-styled ‘bard’ imagined a Celtic past for his construction of Galicia, based in part on the Ossian cycle of poems by the Scottish poet, James Macpherson (first brought to his attention by Rosalía de Castro’s husband, the journalist and historian, Manuel Murguía).

 

The life and writings of Eduardo Pondal have been the subject of extensive research and analysis by the UDC professor and ILLA member, Manuel Ferreiro, particularly in relation to literary linguistic analysis and textual criticism. Among Ferreiro’s most notable works is a four-volume critical edition of the collected poetry of Pondal in Galician. The final volume in the series, Os Eoas, explores one of the key artistic obsessions of the bard: to create a foundational epic poem for the ‘new’ literature of his resurgent Galicia, similar to the Portuguese national epic, Os Lusíadas. In De Breogán aos Pinos. O texto do Himno Galego (Pine trees or Breogán: A study of the Galician national anthem) (1996), Ferreiro examines the origins and creation of the Galician national anthem, ‘Os pinos’, charting the textual fortunes of the poem from its first appearance in 1890 to its official recognition, in a markedly changed form from the original, under the 1984 Symbols Act (Regional Parliament of Galicia).

 

Books

Manuel Ferreiro, O Himno Galego. Documentos Históricos (1890-1907), A Coruña, UDC/USC/UVI, 2007 [ISBN 978-84-9749-271-3].

Manuel Ferreiro, De Breogán aos Pinos. O texto do Himno Galego, Santiago de Compostela, Edicións Laiovento, 2007 (1996, 1ª ed; 1997, 2ª ed.; 1997, 3º ed.), 112 pp. [ISBN 978-84-8487-132-0].

Manuel Ferreiro (ed.), Eduardo Pondal: Poesía Galega Completa. IV. Os Eoas. Ed. crítica, Santiago de Compostela, Sotelo Blanco, 2005, 660 pp. [ISBN 84-7824-477-8].

Manuel Ferreiro (ed.), Eduardo Pondal: Poesía Galega Completa. III. Poemas Manuscritos. Ed. crítica, Santiago de Compostela, Sotelo Blanco, 2002, 596 pp. [ISBN 84-7824-406-9].

Manuel Ferreiro (ed.), Eduardo Pondal: Poesía Galega Completa. II. Poemas Impresos. Ed. crítica, Santiago de Compostela, Sotelo Blanco, 2001, 335 pp. [ISBN 84-7824-144-2].

Manuel Ferreiro (ed.), Eduardo Pondal: Poesía Galega Completa. I. Queixumes dos Pinos. Ed. crítica, Santiago de Compostela, Sotelo Blanco, 1995, 326 pp. [ISBN 84-7824-144-2].

Manuel Ferreiro, Pondal: Do dandysmo á loucura (Biografia e correspondéncia), Santiago de Compostela, Edicións Laiovento, 1991, 304 pp. [ISBN 84-87847-02-1].

 

Chapters in books

Manuel Ferreiro, "Eduardo Pondal á procura do «verbo sublimado». Arredor das re-escrituras pondalianas ", en Sanchez Rei, Xosé Manuel (ed.): Modelos de lingua e compromiso, A Coruña, Baía Edicións, 2014, pp. 163-184 [ISBN 978-84-995-149-2].

Manuel Ferreiro, "De Anacreonte a Pondal: un novo poema", en Riquer, Isabel de / Losada, Elena / González, Helena (eds.): Professor Basilio Losada Castro: ensinar a pensar con liberdade e risco, Barcelona, Universitat de Barcelona, 2000, pp. 376-386 [ISBN 84-475-2486-6].

Manuel Ferreiro, "«Terra verde»: un poema inédito de Eduardo Pondal", en Álvarez, Rosario / Vilavedra, Dolores (coords.): Cinguidos por unha arela común. Homenaxe ó Profesor Xesús Alonso Montero, II, Santiago de Compostela, Universidade de Santiago de Compostela, 1999, pp. 509-527 [ISBN 84-8121-807-3 ].

Manuel Ferreiro, "Eduardo Pondal: poesiia i rodina / Eduardo Pondal: Poesía e Patria", en Elena Zernova: Antologuiia galisiiskoy literaturi / Antoloxía da Literatura Galega. XIV. Eduardo Pondal, San Petersburgo, Universidade de San Petersburgo / Centro de Estudos Galegos, 2009, pp. 6-31 [ISBN 978-5-288-05006-0].

Manuel Ferreiro, "Os carballos pondalianos. Sobre «Fillo cativo da gandra»", en Rodríguez, José Luís (coord.): Estudos dedicados a Ricardo Carvalho Calero, Santiago de Compostela, Parlamento de Galicia / Universidade de Santiago de Compostela, 2000, pp. 235-254 [ISBN 84-8121-828-6 ].

 

Journal articles

Freixeiro Mato, Xosé Ramón, "A lingua tiveran por lingua d'escravos. O autoodio como concepto sociolingüístico", Estudos de lingüística galega, 6, Santiago de Compostela, 2014, pp. 117-137 [ISSN 1889-2566] [ISSN Dixital 1989-578X] [DOI http://dx.doi.org/10.15304/elg.6.1841].

 

Manuel Ferreiro, "A investigación sobre Pondal e o achamento d’«Os Eoas». Memoria persoal dunha pesquisa", Grial, XLIV, 171, Vigo, 2006, pp. 38-49.

Manuel Ferreiro / López, Teresa, "Pondal publicou un adianto do que foron Os Eoas no 1857", A Nosa Terra, 338, Vigo, A Nosa Terra, 1988, pp. 16-16 [ISSN 0213-3105].

Manuel Ferreiro, "Breve achegamento á biografia de Pondal", A Nosa Terra, Extra (Eduardo Pondal: Home libre, libre terra), 7, Vigo, A Nosa Terra, 1986, pp. 5-8 [ISSN 0213-3105].

López, Teresa, "¿Nas orixes do neotrobadorismo? Notas sobre o “Canto do vigía” de Eduardo Pondal", Grial, 132, 1996, pp. 491-501.

Manuel Ferreiro, "Nova contribución ao córpus literário de Eduardo Pondal: dezanove poemas e unha novela", A Nosa Terra, Extra (Eduardo Pondal: Home libre, libre terra), 7, Vigo, A Nosa Terra, 1986, pp. 65-80 [ISSN 0213-3105].

Manuel Ferreiro, "La (re)construcción de la Patria Gallega desde la poesía: Eduardo Pondal", Revolución y Cultura, 1/2008, La Habana (Cuba), Ministerio de Cultura, 2008, pp. 18-24 [ISSN 0864-1315].

Manuel Ferreiro, "A lingua pondaliana e a formación do estándar literario galego", Cadernos de Lingua, 4, Real Academia Galega, 1991, pp. 49-70 [ISSN 1130-5924].

 

 

Conference papers

Manuel Ferreiro, "O proceso de corrección lingüística en Eduardo Pondal ", en I Simposio Pondaliano (Ponteceso, 9-14 outubro 1995), A. C. Monte Branco, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "A outra lírica pondaliana e a aparición d'Os Eoas", en VI Simposio Pondaliano (Ponteceso, 3-31 outubro 2000), A. C. Monte Branco, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "Vinte anos de investigación arredor de Eduardo Pondal", en XII Simposio Pondaliano (Ponteceso, 3-31 outubro 2006), Consellaría de Presidencia / Secretaría Xeral de Política Lingüística, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "Eduardo Pondal na constitución dunha lingua literaria e culta", en XI Simposio Pondaliano (Ponteceso, 4 outubro - 3 novembro 2005), A. C. Monte Branco, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "Eduardo Pondal: o poeta e a obra", en X Simposio Pondaliano (Ponteceso, 5 outubro - 2 novembro 2004), A. C. Monte Branco, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "A nova imaxe poética de Pondal", en VIII Simposio Pondaliano (Ponteceso, 1-29 outubro 2002), A. C. Monte Branco, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "Xénero e número en Pondal: o feminino plural", en V Simposio Pondaliano (Ponteceso, 5 outubro - 6 novembro 1999), A. C. Monte Branco, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "Persoeiros de Bergantiños: Sobre Eduardo Pondal", en IV Simposio Pondaliano (Ponteceso, 1-31 outubro 1998), A. C. Monte Branco, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "Pondal ‘ao estilo’ de Joan Zorro: A primeira cantiga neotrobadoresca galega", en Congreso O Mar das Cantigas (Illa de San Simón, 21-23 de maio de 1998), Consellería de Cultura, Comunicación Social e Turismo, Dirección Xeral de Promoción Cultural, Xunta de Galicia, Pontevedra. Publicado en Congreso O Mar das Cantigas, Xunta de Galicia, 1997, pp. 213-234 [ISBN 84-453-2310-5].

Manuel Ferreiro, "A obra pondaliana non recompilada", en XIV Simposio Pondaliano (Ponteceso, 2-30 novembro 2010), Fundación Eduardo Pondal, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "De Pondal para Curros: apostilas a tres poemas éditos e un poema inédito de 1914", en I Congreso Internacional Curros Enríquez e o seu Tempo (Celanova, do 13 ó 15 de setembro), Consello da Cultura Galega / Concello de Celanova, Celanova. Publicado en Alonso Montero, X. / Monteagudo, H. / Tajes Marcote, B. (eds.): Actas do I Congreso Internacional “Curros Enríquez e o seu Tempo”, Consello da Cultura Galega, 2004, pp. 66-83 [ISBN 84-95415-79-8].].

Manuel Ferreiro, "Perfil biográfico de Pondal", en XVIII Simposio Pondaliano (Ponteceso, 1-29 novembro 2014), Fundación Eduardo Pondal, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "Novos aspectos biográficos de Eduardo Pondal", en XIII Simposio Pondaliano (13-20 decembro 2008), Fundación Eduardo Pondal, Ponteceso.

Manuel Ferreiro, "A escolla lingüística de Pondal no contexto do Rexurdimento", en XVI Simposio Pondaliano (Ponteceso, 2-30 outubro 2012), Fundación Eduardo Pondal, Ponteceso.

Manuel Ferreiro / Dobarro, X. M. , "Pondal narrador", A Nosa Terra, 284, Vigo, 1986, pp. 16-16 [ISSN 0213-3105].

Manuel Ferreiro, "Pondal e os «Queixumes»", La Voz de Galicia, A Coruña, 2002, pp. 31-31.